Image
De Europese vredesapostelen en hun handeltje met de dood
Foto: Campaign against Arms Trade on Flickr
De Europese vredesapostelen en hun handeltje met de dood
4 minuten

De Europese vredesapostelen dragen hun boodschap voor vrede en democratie in het Midden-Oosten uit, door de wapenverkoop met deze regio op te drijven. Volgens diverse krantenberichten is de Europese Unie bijvoorbeeld de grootste wapenexporteur naar Saoedi-Arabië. Een autocratisch land dat men moeilijk kan beschouwen als een toonbeeld van democratie, vrijheid en respect voor de mensen- en vrouwenrechten. Toch blijkt dit voor de Europese beleidsmakers in Brussel geen bezwaar.

Dezelfde Europese politieke tenoren die altijd de mond vol hebben van 'de democratie naar Westers model' en die staan te springen om burgers te beschermen tegen sommige despotische regimes, onderhouden tegelijkertijd zeer goede contacten met andere despotische regimes. Regimes die evenmin uitblinken om hun democratisch gedrag en die zeer brutaal optreden tegen de burgers die het wagen om meer democratische en burgerlijke vrijheden te eisen. De spanningen in de Arabische regio zorgen ervoor dat onder meer de Europese wapenexporteurs goede contracten kunnen afsluiten. Dat deze moordwapens tegen de eigen bevolking en zelfs tegen de bevolking van buurlanden ingezet kunnen worden (zoals het ingrijpen van Saoedi-Arabië in Bahrein aantoonde) is blijkbaar geen probleem voor de EU. Volgens een artikel verschenen in de Duitse krant 'Der Spiegel' is Frankrijk de belangrijkste Europese wapenleverancier in de Arabische regio. In 2010 vaardigde Parijs voor 1,47 miljard euro aan exportlicenties uit voor militair materiaal, uitsluitend bestemd voor Saoedi-Arabië. Op de tweede plaats komt Italië, dat voor 435,3 miljoen euro aan licenties goedkeurde, gevolgd door Groot-Brittannië, dat voor 328,8 miljoen euro aan wapenexportvergunningen afleverde voor Saoudi-Arabië. De waarde van het totaal aantal Europese wapenexportlicenties voor Saoedi-Arabië in 2010 bedroeg meer dan 2,5 miljard euro.

Met hun wapenexport aan Saoedi-Arabië overtreden de EU-landen de Europese richtlijn op de controle van de wapenuitvoer. Het is een inbreuk op de Europese regelgeving die stelt dat wapens en militair materiaal niet geëxporteerd mogen worden naar conflictgebieden waar ze kunnen bijdragen tot de instabiliteit van de regio of naar landen waar ze gebruikt kunnen worden bij de repressie van de eigen bevolking. In de praktijk heeft men al kunnen vaststellen dat een deel van de aan Saoedi-Arabië verkochte wapens naderhand in de handen van de rebellen terecht waren gekomen, zowel in Libië als in Syrië, waar ze effectief in grote mate bijdragen tot de instabiliteit in de regio. Vooral Saoedi-Arabië en Qatar spelen achter de schermen een enorm schadelijke rol in de conflicten van Libië en Syrië, door het bezorgen van wapens en financiële steun aan bepaalde fundamentalistische rebellengroepen. In onze media werd ook zeer weinig aandacht geschonken aan de brutale wijze waarop Saoedi-Arabië in maart 2011 militair geïntervenieerd heeft in Bahrein, om daar de volksopstand tegen het regime te helpen onderdrukken.

Verschillende NAVO landen, Frankrijk voorop, dienden zich aan als de kampioenen van de bezorgdheid over de mensenrechten in Libië en Syrië, maar zwegen in alle toonaarden over de militaire logistieke ondersteuning die jarenlang aan deze en andere autocratische regimes in de regio gegeven werd. De NAVO-landen blijven ondertussen blind voor de praktijken in Saoedi-Arabië, één van de meest despotische regimes op deze planeet, maar ook een partner -in het bijzonder van de VS- die trouw de NAVO-belangen in de regio dient. Dat gaat van de geostrategische en economische belangen in het grote schaakspel over de controle van de energiegrondstoffen en aanvoerlijnen, tot steun voor het behoud van de Amerikaanse dollar als internationale betalingsmunt. Onder vrienden levert men geen kritiek.

Ondertussen blijft de Europese wapenhandel in het algemeen, dus ook richting Midden-Oosten, floreren. Zo passeren de Franse wapenproducenten bijvoorbeeld twee keer langs de kassa in Libië. Ten tijde van Qadhafi was er een Franse-Libische deal ter waarde van 100 miljoen euro om 12 van de 38 Libische Dassault Mirage gevechtsvliegtuigen te moderniseren. De oorlog in het voorjaar van 2011 gooide echter roet in het eten. Er geraakten slechts 4 van de 12 toestellen gemoderniseerd alvorens het plots ongehoord was geworden om militaire deals te doen met Qadhafi. Tijdens de NAVO-bombardementen op Libië werd op de koop toe 1 van die 4 reeds gemoderniseerde toestellen vernietigd. Maar geen nood, er werd beslist dat het moderniseringsprogramma verder uitgevoerd zal worden onder de nieuwe Libische bewindvoerders. De oude deal wordt dus gewoon overgenomen, terwijl het land verre van gestabiliseerd is. Bovendien wensen de nieuwe Libische leiders de bestaande vloot Mirages nog verder uit te bouwen. Frankrijk is alvast een grote kanshebber om de nieuwe deal binnen te rijven. Volgens krantenberichten en het Sipri-jaarboek steeg de mondiale wapenhandel met 24% gedurende de laatste vijf jaar. Dit uiteraard tot grote vreugde van de wapenlobby in Brussel, Londen, Parijs en Washington, waar de militaire industrie mede kon rekenen op de inzet van Nobelprijswinnaar voor de Vrede, Barack Obama. Het blijft ondertussen een schokkende vaststelling dat de belangrijkste wapenexporteurs, net die landen zijn die eigenlijk de verantwoordelijkheid en de plicht hebben om de wereldvrede te bevorderen, nl. de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad.

De 10 grootste Europese wapenexporteurs naar Saoedi-Arabië

Frankrijk1470,9 miljoen euro
Italië435,3 miljoen euro
Groot-Brittannië328,8 miljoen euro
Duitsland152,5 miljoen euro
Zweden57,1 miljoen euro
België 49,8 miljoen euro
Tsjechië12,3 mijoen euro
Spanje7,7 miljoen euro
Oostenrijk5,5 miljoen euro
Finland1,2 miljoen euro


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.