Image
Klokkenluider WikiLeaks en de Irak-oorlog
Foto: Elekhh on wikipedia
Klokkenluider WikiLeaks en de Irak-oorlog
7 minuten

Het grootste informatielek ooit? 390.000 geheime documenten van het Pentagon over de oorlog in Irak verschijnen op het internet. Hoewel Washington altijd heeft ontkend dat ze het aantal burgerdoden van de oorlog in Irak opvolgde, blijkt snel uit de documenten hoeveel dodelijke burgerslachtoffers deze oorlog opeiste, althans volgens de eigen informatiebronnen van het leger. Veel meer dan Iraq Body Count(i), een niet-goevernementele groep rond deze thematiek, zelf kon traceren. Deze informatie werd zes jaar geheim gehouden. Het betreft dus geen set documenten die van het Pentagon 'gestolen' is, maar omgekeerd het betreft inlichtingen over de Iraakse bevolking tijdens een oorlog die moedwillig werden achter gehouden.

De documenten die WikiLeaks publiceerde hebben het over 109.032 gewelddadige overlijdens tussen januari 2004 en december 2009. Het Pentagon rapporteert ze in vier categorieën: burgers 66.081 doden, 'host nation' (gastheer-land) 15.196 doden, vijandelijk: 23.984 doden en 'friendly' (door eigen mensen) 3.771 doden. Het betreft dus merendeels burgerdoden. Het aantal van 66.081 dodelijke slachtoffers in de betrokken periode van zes jaar betekent dat er 31 burgers per dag gedood werden door deze oorlog.

Hoeveel van deze 109.032 doden waren tot nog toe niet gekend? Volgens de Iraq Body Count groep blijkt – na onderzoek van 860 WikiLeaks-documenten over gevallen waar meer dan 20 doden bij vielen - dat er 15.000 burgerslachtoffers meer zijn dan zij zelf had kunnen traceren. En wellicht moet dit aantal sterk verhoogd worden want onder andere over de aanval op de stad Fallujah in 2004 komen we niets te weten.

Tientallen 'geweldescalaties' waar privé-veiligheidsbedrijven (Private Military Company) betrokken bij waren zijn nu voor het eerst officieel gedocumenteerd. Blackwater, de privé-veiligheidsfirma van North Carolina die nu de naam Xe voert, is verantwoordelijk voor zowat de helft van de vernoemde aanvallen, naast Erinys, een Britse PMC geregistreerd op de Maagden Eilanden, een belastingsparadijs.(ii)

Het zal nog wel even duren vooraleer elk document in detail zal kunnen geanalyseerd worden, maar nu is er tenminste een accuratere telling van de burgerdoden mogelijk. De hierboven gemelde 15.000 tezamen met nieuwe informatie over doden in gewapende strijd uit de Pentagon documenten zal wellicht het totaal aantal dodelijke slachtoffers sedert maart 2003 verhogen tot over 150.000 waarvan grosso modo 80% burgers waren.

We krijgen nu duidelijke bewijzen van specifieke oorlogsmisdaden. Zo is er het geval van de moord op twee Irakezen die zich willen overgeven aan een VS helikopter 'gunship' in februari 2007. De soldaten uit de helikopter vroegen advies per radio aan een legeradvocaat die hen (foutief) wist te melden dat mensen zich niet kunnen overgeven aan vliegtuigen. Dus schoten ze de twee individuen dood. Deze soldaten maakten deel uit van dezelfde bemanning die in juli 2007 betrokken waren bij het doden van 12 ongewapende burgers, waaronder twee journalisten van Reuters. De video van dit incident werd al eerder door Wikileaks openbaar gemaakt.

Ook is nu duidelijk geworden dat het VS leger 834 mensen heeft gedood bij militaire checkpoints, waaronder ten minste 681 burgers en 30 kinderen.

Washinton legde formeel ook een politiek op om de mensenrechtenschendingen door het nieuwe Iraakse leger te miskennen. Het betreft hier het 'Frago 242'-order ('frago' ofte 'fragmentary order' is een samenvattend order van een complexe regulering) van juni 2004 dat de coalitietroepen verbiedt om schendingen te onderzoeken van Iraakse soldaten tegen andere Irakezen: “Enkel een initieel rapport zal worden opgesteld... Er komt geen verder onderzoek tenzij het hoofdkwartier hiertoe beslist.” Moord, foltering en verkrachting werden op die manier toegedekt. Tussen 2004 en 2009 werden meer dan 180.000 mensen gevangen gezet, dit komt neer op 1 op de 50 mannelijke Irakezen. Soldaten rapporteerden meer dan 1300 gevallen van foltering tussen 2005 en 2009, met inbegrip van het toedienen van slagen, brandwonden, elektro-shocks, en ook sodomie en verkrachting, in de aard van wat door de VS soldaten zelf in Abu Ghraib is uitgevoerd. Het VS leger was ook op de hoogte van gevallen waarbij het Iraakse leger (niet dat van Saddam Hoessein, maar het nieuwe leger na de invasie) gevangenen doodde.

Er is een controverse ontstaan over de rapportering van de dodelijke slachtoffers. De New York Times stelt immers dat het vooral gaat om Irakezen gedood door Irakezen en dus dat deze informatie niet het eigen VS leger betreft. Dit is naar de letter gezien, inderdaad wel zo. Maar de beschrijving van bepaalde operaties toont dat vele burgerdoden door VS soldaten ofwel niet werden gerapporteerd ofwel foutief werden genoteerd als zijnde slachtoffers van de 'opstandelingen'.(iii) Zo vermelden deze Pentagon documenten geen civiele slachtoffers bij de strijd voor de stad Samarra in oktober 2004. Nochtans meldde een AP-reporter toen dat er 23 vrouwen en 18 kinderen onder de doden waren. En de reeds vernoemde Iraq Body Count heeft het in dit verband over 48 burgerdoden in deze gevechten. Dit geldt ook voor de brutale aanval op de stad Fallujah in april 2004. De gelekte documenten vermelden niet één dodelijk burgerslachtoffer terwijl er onafhankelijke rapporten aangeven dat honderden burgers werden gedood. Iraq Body Count schat dat er 600 burgers het leven lieten in de slag om Fallujah. Van twee dingen één. Ofwel zijn de militaire rapporten gekleurd door een assertief beleid om het aantal burgerslachtoffers te minimaliseren. Ofwel konden de VS troepen onmogelijk uitmaken wie burger was en wie een vijandige strijder. Beide mogelijkheid zijn angstwekkend, meent The Guardian.

Bovenstaande onthullingen wijzen erop dat een georganiseerde desinformatie zonder weerga was opgezet door de betrokken overheden. Wisten de 'embedded journalists' hiervan? Wist de politieke wereld ervan? De presidenten G.W. Bush and B.Obama, de vice-presidenten Cheney en Biden, de generale staf van het leger en de betrokken ministers hebben kennelijk moedwillig leugens verspreid en informatie achtergehouden waar de Iraakse bevolking, waar de Amerikaanse bevolking, waar de wereldbevolking recht op heeft. Er waren niet alleen leugens nodig om de oorlog te verantwoorden, er waren ook leugens, onwaarheden en geheimhoudingen nodig om hem verder te zetten en er honderden miljarden dollars aan te vergooien.

De reactie van de elite in de VS is van tweeërlei aard: deze onthullingen hadden er niet mogen komen want ze brengen onze troepen in gevaar; en de website WikiLeaks wordt geleid door een onbetrouwbaar iemand. De stichter van WikiLeaks, de Australiër Julian Assange, wordt verweten een karaktergestoorde te zijn. “Zijn medewerkers laten hem in de steek om zijn fout en gevaarlijk gedrag en zijn grootheidswaanzin”, aldus J.F. Burns en R. Somaiiya in de New York Times.(iv) Men verwijt hem ook een vendetta te voeren tegen de Verenigde Staten. Assange had namelijk verklaard dat de Verenigde Staten steeds meer een gemilitariseerde samenleving worden en een bedreiging voor de democratie. Een CNN-interview ging niet over de onthullingen maar over zijn privé-problemen in Zweden waar deze zomer twee vrouwen de man beschuldigden van verkrachting en seksuele intimidatie. Assange zegt dat het om een lastercampagne gaat, maar voorlopig is deze zaak niet opgelost. De eerste stelling over het in gevaar brengen van de troepen gaat uit van het adagio “wat niet weet, wat niet deert”. Het is een onderdeel van de hardnekkige missioneringsgedachte dat de VS troepen de vrijheid en democratie komen brengen. Deze nobele doelstellingen mogen niet in gedrang worden gebracht door mogelijke fouten overal bekend te maken, is dan de redenering. 'Het is geen probleem dat we oorlogsmisdaden begaan, het probleem is dat het geweten wordt' lijkt de consensus te zijn bij politieke en militaire leiders. Geen schaamte, geen spijt, geen excuses, geen aankondiging van een bijsturing van het beleid. Desinformatie over deze oorlog vormt een rechte lijn tussen de Republikeinse politiek en die van de Democraten.

In Londen zei de Britse vice-premier Nick Clegg dat de beschuldigingen van moord, foltering en misbruik bijzonder ernstig waren en moeten worden opgevolgd. Hij zei dat hij niet uitsloot dat er een onderzoek zou moeten komen naar de daden van de Britse troepen in Irak, maar hij meende dat het aan de Amerikaanse regering is om de daden van haar troepen te beoordelen. Nick Clegg, een liberaal-democraat, kwam hiermee in serieuze tegenspraak met de Minister van Defensie, de conservatief William Hague, die waarschuwde dat het publiek maken van de Amerikaanse documenten het leven van de Britse soldaten in gevaar kan brengen.

Deze oorlog had nooit mogen beginnen. In plaats van de triomftocht van bevrijding en democratie zoals de neocons, defensieminister Donald Rumsfeld en zijn vice-minister Paul Wolfowitz, hem voorstelden, bracht deze oorlog een aaneenschakeling van dood, vernielingen oorlogsmisdaden en dat met het uitsluitend doel om een olieregio onder controle te krijgen. De WikiLeaks-documenten lichten een deel van de sluier op. De eigen wandaden van het leger moesten worden toegedekt. Lokale partners van dit Amerikaans imperialisme moesten worden 'beschermd' door het achterhouden van informatie over hun misdaden. Wanneer komt er een tribunaal in Den Haag om de verantwoordelijken van deze oorlog te berechten?


Georges Spriet

zie ook "vertel onze oorlogsmisdaden niet verder"

 

(i) http://www.iraqbodycount.org Iraq Body Count is an ongoing human security project which maintains and updates the world’s largest public database of violent civilian deaths during and since the 2003 invasion. The count encompasses non-combatants killed by military or paramilitary action and the breakdown in civil security following the invasion. Data is drawn from cross-checked media reports, hospital, morgue, NGO and official figures to produce a credible record of known deaths and incidents.

(ii) http://revolutionaryfrontlines.wordpress.com/2010/10/23/wikileaks-reveals-blackwater-shooting-of-civilians-in-iraq/

(iii) http://www.guardian.co.uk/world/2010/oct/24/iraq-war-logs-us-iraqi-torture

(iv) http://www.fpif.org/blog/wikileaks_putting_attacks_on_assange_in_perspective

 


 


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.