Image
“We kunnen ons geen nieuwe wereldwijde gezondheidscrisis veroorloven”
Nucleaire test op Bikini-eiland, 1946 (Foto: VS ministerie van Defensie)
“We kunnen ons geen nieuwe wereldwijde gezondheidscrisis veroorloven”
Artikel
5 minuten

Negen dokters uit verschillende delen van de wereld leggen uit waarom ze zich -te midden van een mondiale pandemie- inzetten om de wereld te ontdoen van kernwapens.

We bevinden ons in het jaar 2025. Er heerst chaos in de hele wereld. In sommige delen van de wereld zijn de medische voorzieningen zwaar overbelast; dokters en verpleegkundigen zijn uitgeput en de rest van de wereld is niet in staat om hulp te verschaffen. De economie stort in. Niemand weet hoe lang dit zal duren, omdat niemand ooit zoiets heeft meegemaakt. Het gebeurde in een paar landen maar het duurde niet lang vooraleer de effecten zich naar elk land op aarde verspreidden.

Nee, we hebben het niet over een nieuwe pandemie. We beschrijven de nasleep van een zeer beperkte atoomoorlog. Een wijdverspreide nucleaire oorlog zou al op de eerste dag honderden miljoenen dodelijke slachtoffers maken en de wereld binnen een week onderdompelen in een door de mens gecreëerde nucleaire ijstijd. Het zou het einde betekenen van de wereld zoals we die kennen.

We leven al tientallen jaren onder de dreiging van een wereldwijde gezondheidscrisis veroorzaakt door een nucleaire oorlog. Maar kernwapens zijn geen virus: we hebben de oplossing om ze te elimineren en we moeten dringend tot actie overgaan, voor het te laat is. 

Gezondheidswerkers hebben burgers en regeringen steeds gewaarschuwd voor nucleaire wapens. Ze hielpen in de jaren 1970 en 1980 over heel de wereld miljoenen mensen mobiliseren die opriepen om een einde te maken aan de wapenwedloop omwille van de catastrofale medische gevolgen die een nucleaire oorlog zou hebben – een finale epidemie waarvan geen genezing mogelijk is en waarvoor preventie de enige optie. De organisatie ‘International Physicians for the Prevention of Nuclear War’ won in 1985 de Nobelprijs en groeide uit tot een netwerk van dokters en andere gezondheidswerkers met afdelingen in 63 landen. 

"Kernwapens vormen de grootste onmiddellijke bedreiging voor de gezondheid en het welzijn van de mensheid", schreef de Wereldgezondheidsorganisatie in een rapport van 1984. “Het is overduidelijk dat geen enkele gezondheidsinstantie, waar ook ter wereld, in staat zou zijn om adequaat om te gaan met de honderdduizenden ernstig gewonden veroorzaakt door de ontploffing, hitte of straling van zelfs maar één bom van een megaton. Wat er ook zou overblijven aan medische diensten in de wereld, ze zouden de ramp op geen enkele betekenisvolle manier kunnen verlichten.”

De druk op gezondheidsvoorzieningen en professionals om te reageren op een nucleaire oorlog zou generaties lang aanhouden. Tot op de dag van vandaag blijven Japanse ziekenhuizen van het Rode Kruis vele duizenden slachtoffers behandelen met kankers en chronische ziekten veroorzaakt door blootstelling aan de straling van de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki in 1945.

Net als bij een pandemie zouden de medische gevolgen van een nucleaire explosie niet beperkt blijven tot het land waar de explosie plaatsvond. Straling kent geen grenzen. Radioactieve isotopen die geproduceerd worden bij kernproeven hebben zich verspreid over heel de wereld, in de atmosfeer, de oceanen en in onze lichamen. 

Klimaatstudies hebben aangetoond dat zelfs een beperkte regionale nucleaire oorlog met een paar honderd kernwapens (minder dan 1% van de wereldwijde nucleaire arsenalen) dramatische en blijvende mondiale gevolgen zou hebben voor het klimaat en de voedselvoorziening. 

Een recente studie die het gebruik simuleert van 100 kernwapens (elk met de omvang van de bom op Hiroshima) door India en Pakistan, concludeert dat dit een afname van zonlicht en neerslag zou kunnen veroorzaken, wat de netto primaire graanproductie in de wereld ernstig zou verstoren, de wereldwijde voedselketen en de mondiale economie zou destabiliseren en een wereldwijde hongersnood zou veroorzaken die waarschijnlijk een einde zou maken aan miljarden levens.

Er is een cruciaal verschil tussen een pandemie en een atoomoorlog. Om kernwapens te stoppen hebben we het instrument al: het heet ‘Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens’ (TPNW) en werd in 2017 door de Verenigde Naties aangenomen door 122 landen. Vandaag hebben al 81 landen dit verdrag ondertekend en 36 hebben het geratificeerd. 

De ‘World Medical Association’ verwelkomde het TPNW in 2018 en riep alle staten op, “als een missie van artsen”, om zich er onmiddellijk bij aan te sluiten en het te implementeren. De ‘World Federation of Public Health Associations’, de ‘International Council of Nurses’ en het Internationale Rode Kruis deden hetzelfde. 

Gezondheidswerkers zijn duidelijk: we kunnen op geen enkele manier adequaat reageren op een nucleaire oorlog. Onze enige optie is om samen te werken als een mondiale gemeenschap om een dergelijke oorlog te voorkomen. Elk kernwapen in eender welk land, drijft anderen ertoe om er ook te verwerven en vormt een bedreiging voor ons allemaal. De keuze van negen landen om kernwapens te behouden, brengt ons allemaal in gevaar.

Artsen en verpleegkundigen worden zwaar overbelast door de wereldwijde gezondheidscrisis waarmee we vandaag worden geconfronteerd. We kunnen het ons niet permitteren om er nog een bij te moeten nemen, niet in het minst omdat deze te voorkomen is. 

Verantwoordelijke naties moeten zich aansluiten bij het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens om zo collectieve mondiale actie te ondernemen ter bescherming van de gezondheid van de mens en onze planeet.

Ondertekend door:

Dr. Jans Fromow Guerra, oogarts, Mexico

Dr. Ira Helfand, internist en spoedarts, Verenigde Staten

Dr. Åsa Lindström, spoedarts, Zweden

Dr. Ruth Mitchell, neurochirurg, Australië

Dr. Arun Mitra, Eye, neus- en keelarts, India

Dr. Sally Ndung’u, volksgezondheidsarts, Kenia

Dr. David Onazi, familie-arts, Nigeria

Deze brief verscheen op www.icanw.org en werd vertaald door Isha Adriaensens voor de Belgische Coalitie tegen Kernwapens. In 2017 slaagde de 'International Campaign to Abolish Nuclear Weapons' (ICAN) er na een doorgedreven campagne in om het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens door de VN te loodsen. ICAN won in datzelfde jaar de Nobelprijs voor de Vrede. De Belgische Coalitie tegen Kernwapens is de Belgische tak van ICAN.

 


Iets fouts of onduidelijks gezien op deze pagina? Laat het ons weten!

Thema

Nieuwsbrief

Schrijf je in op onze digitale nieuwsbrief.