Terwijl het inluiden van het nieuwe jaar in veel regio’s in de wereld een feestelijke gebeurtenis is, zijn er ook tal van plaatsen waar de overgang naar 2024 verre van heugelijk was. In eerste instantie in de vele conflictgebieden in de wereld, van Oost-Congo tot Haïti, van Myanmar tot de Westelijke Sahara en van Oekraïne tot Gaza.
Eind 2023 publiceerde de Verenigde Naties een speciaal rapport over de humanitaire situatie in de Gazastrook, waar de helft van de bevolking het risico loopt om te verhongeren. Volgens de VN moet 90% van de ongeveer 2,2 miljoen Gazanen het regelmatig een hele dag zonder voedsel stellen.
Arif Husain, de hoofdeconoom bij het Wereldvoedselprogramma, stelt dat de humanitaire ramp in Gaza een van de ergste is die hij ooit heeft gezien. Het gebied lijkt op zijn minst te voldoen aan de eerste criteria van een hongersnood, met 20 procent van de bevolking die te kampen heeft met een extreem tekort aan voedsel, aldus Husain.
Twee dagen na de dodelijke Hamas-aanval op Israëlisch grondgebied van 7 oktober, verklaarde de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant: “Ik heb een volledige belegering van de Gazastrook bevolen. Er zal geen elektriciteit zijn, geen voedsel, geen brandstof. Alles is afgesloten. We vechten tegen menselijke beesten en we handelen ernaar”. Pas op 21 oktober, na twee weken van intense en arbitraire bombardementen, kregen de eerste 20 vrachtwagens met hoogdringende hulpmiddelen de toestemming om de Gazastrook binnen te rijden – een druppel op een hete plaat. Sindsdien wordt de aanvoer van humanitaire hulp zwaar belemmerd.
Voor de recente oorlog uitbrak was Gaza al jarenlang het onderwerp van een Israëlische blokkade die de in- en uitvoer van goederen streng controleerde en inperkte. Deze blokkade had al een enorme humanitaire impact. Tijdens zijn bezoek aan de Gazastrook eind augustus 2017, tien jaar na het instellen van de Israëlische blokkade, zei secretaris-generaal van de VN, António Guterres, dat hij getuige was van een van de ergste humanitaire crisissen die hij ooit heeft gezien. Volgens de een rapport van de Verenigde Naties uit 2017 leefde 81 procent van de bevolking in Gaza in een ‘normale periode’ (d.w.z. als het gebied niet onderworpen wordt aan een Israëlische militaire operatie), onder de armoedegrens en had twee derde te kampen met voedselonzekerheid. Deze situatie is sinds de huidige belegering van Gaza pijlsnel verslechterd.
"Ik doe dit al zo'n 20 jaar," verklaarde Arif Husain. "Ik ben in zowat elk conflict geweest, of het nu Jemen was, Zuid-Soedan, het noordoosten van Nigeria, Ethiopië, noem maar op. En ik heb nog nooit zoiets gezien, zowel wat betreft de schaal, de omvang, maar ook het tempo waarin deze situatie zich heeft ontvouwd".
Israëlische troepen blokkeren opzettelijk de aanvoer van water, voedsel en brandstof, belemmeren humanitaire hulp, en verwoesten landbouwgebieden en andere civiele infrastructuur noodzakelijk om te overleven. Ondertussen is meer dan 85% van de bevolking in Gaza intern ontheemd (een deel van hen al meerdere malen). De vluchtelingen worden samengedreven in alsmaar kleiner wordende overbevolkte gebieden in het Zuiden van de strook, waar het risico op besmettelijke ziektes zienderogen toeneemt.
De internationale mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch beschuldigt Israël ervan honger te gebruiken als een oorlogswapen, wat neerkomt op een oorlogsmisdaad. "Al meer dan twee maanden lang berooft Israël de bevolking van Gaza van voedsel en water, een beleid dat is aangewakkerd of goedgekeurd door hooggeplaatste Israëlische functionarissen en dat de intentie weerspiegelt om burgers uit te hongeren als oorlogsmethode”, stelt Omar Shakir, directeur Israël en Palestina bij Human Rights Watch. “Wereldleiders zouden zich moeten uitspreken tegen deze afschuwelijke oorlogsmisdaad, die verwoestende gevolgen heeft voor de bevolking van Gaza”, aldus Shakir.
Helaas worden de wereldleiders die zich wel uitspreken tegen het Israëlisch oorlogsbeleid in Gaza genegeerd door zowel Israël als zijn belangrijkste sponsor en beschermer in de wereld: de Verenigde Staten. Andere wereldleiders, waaronder heel wat Europese staatshoofden, steken liever hun kop in het zand. Ook in het nieuwe jaar zullen we dus volop actie moeten blijven voeren tegen de genocidale oorlog in Gaza, en tegen oorlog in het algemeen.
Aankomende acties en activiteiten vind je in onze kalender.
