Net zoals in vier andere Europese landen (Duitsland, Nederland, Italië en Turkije) zijn er in België Amerikaanse bommen gestationeerd. Op de Belgische militaire basis in Kleine Brogel liggen er naar alle waarschijnlijkheid ongeveer 20 B-61 kernbommen gestationeerd. Tijdens de Koude Oorlog werden die kernbommen in NAVO-verband in België geplaatst op basis van het 'burden sharing' principe. In het Nieuw Strategisch Concept van de NAVO wordt dit burden-sharing principe omschreven als één van de kerntaken van de aangesloten leden. De veiligheid van alle leden wordt gewaarborgd door samen het land te verdedigen, op basis van solidariteit en door alle lasten eerlijk te verdelen, ook de nucleaire lasten. Op basis van dat akkoord liggen er kernwapens op Europese bodem.[i] De NAVO staat voor de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie en werd opgericht in 1949 als militair orgaan om in te staan voor de verdediging van de aangesloten landen. Bij de oprichtingen waren dat de VS, Canada en 10 West-Europese landen waaronder België. Later zijn nog 14 landen tot het verdrag toegetreden. Volgens de eerste Secretaris-Generaal, Lord Ismay, was de oprichting van de NAVO een noodzaak voor de controle en heropbouw in het naoorlogse Europa: "To keep the Russians out, the Americans in and the Germans down."
Tijdens de Koude Oorlog werden vermoedelijk al in 1962 de kernbommen in Kleine Brogel geplaatst. Dit werd nooit officieel bevestigd. De eerste 'officiële' cijfers dateren van 1984, wanneer ook in Florennes kernkoppen worden geplaatst. Toch werden nog voor 1988 de kernkoppen van Florennes overgeplaatst naar Kleine Brogel. De VS hadden deze kernwapens 'nodig' in Europa om de Sovjet-Unie af te schrikken tijdens de gigantische kernwapenwedloop gedurende de Koude Oorlog. Ondanks alle aanwijzingen van de aanwezige kernwapens in Kleine Brogel blijft dit een publiek geheim. Er werd nooit officieel bevestigd dat er kernwapens in ons land liggen, maar dat standpunt werd evenmin ontkend. Op de klokkenluidersite Wikileaks worden de kernwapens op Belgische bodem zelfs aangehaald: "België heeft een bijzondere belangstelling in nucleaire non-proliferatie, omdat het deelneemt aan NAVO's nucleaire strijdkrachten op de luchtbasis van Kleine Brogel."[ii]
Sinds 1991 liggen de kernbommen opgeslagen in 11 WS3-bunkers (Weapon Storage & Security System) onder verschillende hangars. Die bunkers zouden de kernwapens maximale bescherming moeten geven. Over die maximale bescherming is er al heel wat discussie ontstaan tot in de VS. Er werden In Kleine Brogel tal van acties van burgerlijke ongehoorzaamheid gevoerd om deze problematiek onder de aandacht te brengen. In 2010 konden enkele vredesactivisten een kijkje nemen in één van de hangars van Kleine Brogel. Defensie reageerde met te stellen dat de activisten 'hoogstens tot bij een lege bunker waren geraakt en dat de gevoelige zones op de basis beter bewaakt werden.' Bomspotters konden toch tijdens hun acties van burgerlijke inspectie 8 van de 11 hangars met kernwapens lokaliseren. Ze maakten een korte documentaire film over hun ontdekkingen in Kleine Brogel. De actie werd met groot ongenoegen tot in de VS opgevangen. Als namelijk geweldloze vredesactivisten tot in één van de bunkers kunnen komen, kunnen bepaalde groepen met minder vreedzame bedoelingen zoals terroristen dit zeker.
Sinds het einde van de Koude Oorlog hebben kernwapens geen enkel militair nut meer in Europa. Dit standpunt werd zelfs bevestigd door leidende officieren van het EUCOM (Amerikaans militair commando die de verantwoordelijkheid op zich neemt over de kernwapens in Europa). Naast het militair nut kost het stationeren en bewaken van de kernwapens enorm veel geld. Amerikaanse soldaten verblijven hier om het nucleair arsenaal te bewaken, maar het zijn de Belgische F-16 piloten die getraind worden om deze wapens te droppen boven bepaalde doelwitten.
Bovendien worden de kernwapens illegaal in Kleine Brogel gehouden. Volgens het Non-proliferatieverdrag (NPT) mogen enkel de 5 erkende kernwapenstaten (VS, Rusland, China, Groot-Brittannië en Frankrijk) kernwapens produceren, testen, opslaan en gebruiken. Alle andere staten verbonden aan het NPT wordt het recht ontzegd deze wapens te ontwikkelen of op hun grondgebied te plaatsen. Belgische F-16 piloten die getraind worden om deze nucleaire wapens te droppen in oorlogstijden is volledig in strijd met het NPT. België geniet niet het recht om kernwapens te op te slaan, laat staan ze te gebruiken.
Bronnen:
http://www.vonk.org/20020828396/oorlog-en-vrede-voor-een-socialistisch-alternatief.htm
http://asp.gva.be/dossiers/-k/kleinebrogel/dossier.asp