Zaterdagavond laat lanceerde Iran een luchtaanval op militaire faciliteiten in Israël - de eerste rechtstreekse Iraanse aanval op Israëlische bodem ooit. 

De actie zat er al een tijdje aan te komen. Teheran had immers beloofd wraak te nemen voor de Israëlische aanval op de Iraanse ambassade in Damascus op 1 april, waarbij zeker zeven mensen omkwamen, waaronder twee commandanten van de Iraanse Revolutionaire Garde.

Allerlei pleidooien om een breder regionaal conflict te voorkomen, en waarschuwingen en bedreigingen vanuit verschillende hoeken ten spijt, besloten de Iraanse autoriteiten dan toch om escalerend te reageren. Meer dan 300 Iraanse drones en raketten regenden zaterdagavond laat neer op Israël. Het overgrote deel van de tuigen werd onderschept door het Israëlisch raketafweersysteem. Er zou slechts één gewonde en geen noemenswaardige schade zijn. President Biden benadrukte de militaire hulp van de VS bij het neerhalen van het inkomend wapentuig.

Mohammad Bagheri, de stafchef van de Iraanse strijdkrachten, liet vandaag weten dat Israël met zijn aanval op de Iraanse ambassade de rode lijnen van zijn land had overschreden.

De Iraanse aanval werd al gauw scherp veroordeeld door verschillende staatshoofden, waaronder Biden, dat Teheran vooraf had gewaarschuwd om er niet mee door te gaan. In de aanloop naar een verwachte Iraanse vergeldingsactie had Biden aan de Israëlische premier gezegd dat de VS geen steun zou verlenen aan represailles tegen Iran, maar in een telefoongesprek met Netanyahu na de aanval op 13 april, verzekerde Biden hem ondertussen dat de steun van de VS voor de veiligheid van Israël “ijzersterk” is. 

En dat is precies wat Israël wilde bereiken met zijn aanval van 1 april: het uitlokken van een militaire reactie van Iran, wat dan weer moest leiden tot de hernieuwde onvoorwaardelijke steun van de VS.

In een context van reeds decennia aanslepende spanningen tussen Washington en Iran, is de kans reëel dat de VS zich uiteindelijk verplicht zal zien om zich actief aan de zijde van Israël te scharen. De politieke haviken in de VS die al lang pleiten voor een harde aanpak tegen Iran, krijgen de wind nu in de zeilen. Biden verklaarde na de Iraanse aanval: "En hoewel we vandaag geen aanvallen op onze strijdkrachten of faciliteiten [in de regio] hebben gezien, blijven we waakzaam voor alle bedreigingen en zullen we niet aarzelen om alle nodige actie te ondernemen om onze mensen te beschermen.” 

Volgens het Iraans persagentschap Tasnim liet Iran via de Zwitserse ambassade de boodschap overbrengen aan de VS dat als het deelneemt "aan verdere agressieve zionistische demarches via zijn bases of militaire capaciteiten in de regio, en dit is aan ons bewezen, zijn bases, capaciteiten en personeel in de regio geen veiligheid zullen kennen."
 
De Iraanse militaire represaille op de Israëlische provocatie van 1 april, geeft Israël ook de kans om zich opnieuw in een slachtofferrol te nestelen op een moment dat het geconfronteerd wordt met een groeiende internationale isolatie als gevolg van het bloedbad dat het aanricht in Gaza. Aan de eerste reacties van westerse regeringen te zien, keert de sympathie al opnieuw richting Israël. 

Een verdere confrontatie met Iran zou de aandacht van de oorlog in Gaza kunnen afleiden. Wie heeft het vandaag nog over de hulp die daar al dan niet binnenkomt of over het totaal aantal dodelijke Palestijnse slachtoffers? Ook in Israël zelf levert de Iraanse aanval politiek voordeel op. De aanzwellende binnenlandse kritiek op het feit dat het leger er maar niet in slaagt de door Hamas gegijzelde mensen te bevrijden, is weggeëbd als sneeuw voor de zon.    

Een escalatie met Iran is niet alleen de ideale afleiding van Gaza, maar kan tegelijkertijd dienen als legitimering om de oorlog in Gaza op te voeren: het officiële doelwit daar is immers Hamas, dat een bondgenoot is van Iran. 

Het gevaar op een bredere militaire escalatie in de regio is groot. De Israëlische minister van Defensie, Yoav Gallant, bereidt de wereld alvast voor door te verkondigen dat de "confrontatie met Iran, nog niet voorbij" is. Iran van zijn kant waarschuwde: "Mocht het Israëlische regime nog een fout maken, dan zal de reactie van Iran aanzienlijk strenger zijn".