Om de twee jaar gaan FairFin en Financité met een fijne kam door het investeringsbeleid van de banken actief in België. Hierbij geven de organisaties scores op tien maatschappelijk relevante thema's, gaande van klimaatverandering en mensenrechten tot belastingontduiking en corruptie. 

Belfius scoort opvallend slecht

Belfius is de enige bank die lager scoort dan in de vorige analyse, twee jaar geleden. Bij de vorige analyse volgde Belfius deels een duurzaamheidsbeleid dat werd opgezet door een extern bureau. De bank zette deze samenwerking stop en vertrouwt nu volledig op haar eigen beleid, maar dat is een stuk minder uitgebreid. Hierdoor scoort Belfius dit jaar dus aanzienlijk slechter.

Zeker hun zeer zwakke score voor het thema biodiversiteit valt hierbij op. De bank krijgt deze score omdat ze rond dit thema een zeer weinig concreet beleid heeft. Zo zou Belfius in principe kunnen investeren in schadelijke mijnbouw, bedrijven die ontbossing veroorzaken of grondwater vervuilen.

“Dat is zorgwekkend.” zegt Lara Sarcinella van FairFin. “Belfius beheert het geld van maar liefst 3,7 miljoen klanten. Dat zijn enorme sommen geld, die vervolgens met vrij weinig richtlijnen worden beheerd.”

Belfius is de enige bank die volledig in handen is van de Belgische overheid: zij is 100% aandeelhouder van de bank .

“De verantwoordelijkheid hiervoor ligt niet enkel bij de bank zelf”, aldus Lara Sarcinella. "De Belgische overheid is 100% aandeelhouder van de bank en zou dus in principe kunnen ingrijpen en ervoor kiezen om Belfius net in te zetten als hefboom voor positieve verandering.”

Een kloof tussen grote en kleine banken

Alle andere banken gaan er licht op vooruit. Toch merkt FairFin nog steeds een grote kloof tussen grootbanken en kleine banken.

De grootbanken actief in ons land (Belfius, BNP Paribas, KBC, ING en Deutsche Bank) scoren significant slechter. Dat komt omdat hun beleid vaak vager is en meer achterpoortjes bevat.

De kleinere banken in de BankWijzer (Triodos, vdk, Argenta) scoren over het algemeen hoog. Zij hebben vaak een consequent en concreet beleid, met algemene regels en minder uitzonderingen.

“De kloof in het beleid tussen kleine en grote banken is pijnlijk”, zegt Lara Sarcinella van FairFin. “Het zijn net de grootbanken die meer klanten hebben, meer geld controleren en dus de meeste impact hebben. Als zij hun beleid verstrengen, dan zorgt dat voor een structureel en significant verschil.”

Crelan voor het eerst in de BankWijzer

Deze keer nam BankWijzer een extra bank onder de loep: Crelan. Met de overname van Axa Bank België werd deze bank een belangrijke speler op de Belgische markt.

Crelan scoort echter opvallend slecht. De bank heeft weinig concreet beleid en rapporteert amper, waardoor het moeilijk terug te vinden is waarin ze investeert.

Hoewel FairFin deze bank zelden tegenkomt in praktijkonderzoeken, sluit Crelan schadelijke investeringen niet formeel uit.

"Crelan meet of publiceert de biodiversiteitsvoetafdruk van haar portefeuille niet”, zegt Morgane Kubicki, projectmanager bij Financité. “Zo geeft de bank geen enkele info over hoe ze omgaat met natuurbescherming, wat teleurstellend is voor een bank die zo actief is in de land- en tuinbouw.”

“Wij richten onze pijlen op grootbanken Belfius, BNP Paribas, KBC, ING en Deutsche bank”, zegt Lara Sarcinella van FairFin. “Zij moeten verantwoordelijkheid opnemen voor de grote impact die hun investeringen hebben op mens en planeet. Daarom roepen we iedereen op om klachtenbrieven te sturen naar hun bank.”

“We moedigen klanten aan om in gesprek te gaan met hun banken, om vragen te stellen over de scores en om verbeteringen te vragen”, zegt Morgane Kubicki van Financité. “Het beleid van de banken moet beter én ze moeten er zich ook aan houden. Onderzoeken naar schadelijke investeringen tonen nog al te vaak dat banken zich niet aan hun eigen beleid houden.