Ondanks hun gecompliceerde en vaak ongemakkelijke relatie zijn de Israëlische premier, Benjamin Netanyahu, en zijn minister van Defensie, Yoav Gallant, het over één ding eens: Iran zit achter Israëls veiligheidsprobleem.

De socio-economische polarisering in Israël, de politieke en gerechtelijke crisissen in het land, de aanhoudende pogroms van Israëlisch-joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, de herhaaldelijke oproepen tot een religieuze oorlog door de extreemrechtse Israëlische ministers – al deze problemen zijn plots verwaarloosbaar. Het echte probleem is Iran. 

Hoewel Iran, als gemeenschappelijke vijand, vaak alle belangrijke Israëlische politieke partijen verenigt, is de vermeende Iraanse dreiging deze keer anders. “We bevinden ons te midden van een terroristische aanval die aangemoedigd, gedirigeerd en gefinancierd wordt door Iran en zijn handlangers”, zei Netanyahu op 21 augustus na een Palestijnse aanval waarin een kolonist werd gedood en een andere gewond geraakte, nabij de bezette Palestijnse stad Al-Khalil (Hebron).

De aanval kwam er slechts twee dagen na een andere, waarbij twee Israëlische kolonisten omkwamen, in de buurt van het dorp Huwwara, nabij Nabloes, in het noorden van de Westelijke Jordaanoever. In Huwwara, waar 5.500 mensen wonen, werd op 26 februari een regelrechte pogrom gepleegd door een grote menigte gewapende Israëlisch-joodse kolonisten.

Amnesty International omschreef de gebeurtenissen in het dorp als volgt: “In de nacht van zondag 26 februari voerden honderden door de staat gesteunde Israëlische kolonisten een golf van aanvallen uit tegen Palestijnen (in Huwwara) ... Kolonisten staken tientallen Palestijnse auto's, huizen en boomgaarden in brand en vielen Palestijnen fysiek aan, onder meer met metalen staven en stenen.”

Elke Palestijnse aanval op Israëlische soldaten, gewapende kolonisten of zelfs burgers wordt typisch voorafgegaan door tal van dodelijke raids van het Israëlisch leger of aanvallen van kolonisten op Palestijnse gemeenschappen. Er gaat geen dag voorbij zonder Israëlisch geweld in bezet Palestina.

Rapporten van de Verenigde Naties en Palestijnse, Israëlische en internationale rechtenorganisaties geven aan dat 2023 het meest gewelddadige jaar is op de Westelijke Jordaanoever in bijna twee decennia.  

Volgens een verslag aan de VN-Veiligheidsraad door VN-gezant voor het Midden-Oosten Tor Wennesland op 21 augustus, zijn er sinds januari 2023 al meer dan 200 Palestijnen en bijna 30 Israëli’s gedood. Wennesland typeerde het geweld als een "zorgwekkende trend" en schreef het toe aan een "groeiend gevoel van wanhoop over de toekomst", meldde ‘UN News’.

Het mensenrechtenagentschap van de VN, OCHA, kwam tot gelijkaardige bevindingen. Volgens OCHA werden de eerste zes maanden van 2023 bijna 600 ‘incidenten’ gerapporteerd in de Bezette Gebieden die gerelateerd waren aan kolonisten. Aanvallen van kolonisten hebben geresulteerd in “Palestijnse slachtoffers, schade aan eigendommen of beide”.

Wennesland, noch OCHA vernoemden Iran in hun statements. Ook de voortdurende stroom van rapporten over het aanhoudende Israëlische geweld, de ophitsing of de soms openlijke oproepen tot genocide door kolonisten en hun leiders binnen de regering van Netanyahu, hebben het niet over Iran.

De regering Netanyahu plant een investering van bijna 200 miljoen dollar in illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.

Voor het "gevoel van wanhoop" dat Wenneslands aanhaalde in zijn VN-briefing, heeft de Israëlische organisatie tegen nederzettingen, ‘Peace Now’, misschien een verklaring. In een statement uitgebracht op 17 augustus meldde de organisatie dat de regering van Netanyahu een plan voorbereidt voor een “ongeziene investering” van bijna 200 miljoen dollar in illegale joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. "Er zijn clausules die nog niet zijn toegewezen", dus het totale bedrag voor de nederzettingen zal naar verwachting nog aanzienlijk toenemen, beweert Peace Now op zijn website. Omdat een groot deel van de fondsen wordt omschreven als 'ongedefinieerde' subsidies, mogen de illegale nederzettingen "het geld voor bijna elk doel gebruiken."

Dit kan alleen maar betekenen dat de illegale nederzettingen worden uitgebreid, nieuwe buitenposten worden gebouwd, Palestijnen etnisch worden gezuiverd en dat de weg wordt vrijgemaakt voor een volledige, de jure annexatie van de Westelijke Jordaanoever. De term etnische zuivering wordt hier overigens niet lichtvaardig gebruikt. Naast de ‘incrementele genocide’ die dagelijks plaatsvindt in de Bezette Gebieden, worden grote gemeenschappen soms ook en masse verdreven.

De humanitaire organisatie, ‘Norwegian Refugee Council’ (NRC), rapporteerde onlangs over de uitzetting van bijna 500 Palestijnen van zeven gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever over een periode van 20 maanden. Velen van hen behoorden tot de bedoeïenengemeenschap van Ras At-Tin, ten noorden van Ramallah.

“Volledige Palestijnse gemeenschappen die van de kaart geveegd worden, een beschamende erfenis van niet aflatend geweld, intimidatie en pesterijen door Israëlische kolonisten en in sommige gevallen aangemoedigd door de Israëlische autoriteiten", zei Ana Povrzenic, NRC's Landendirecteur voor Palestina over de bevindingen.

De lijst is eindeloos, en niets suggereert dat Iran relevant is voor eender welk deel van deze discussie. De rechtstreekse link tussen de Israëlische bezetting en Palestijnse betrekkingen kan echter door geen enkele eerlijke waarnemer worden ontkend. Maar van Netanyahu noch Gallant wordt verwacht dat ze eerlijk zijn in hun weergave van was er momenteel in Palestina gebeurt.

Alsof hij uit hetzelfde script voorlas, was Gallant het eens met zijn baas over de vermeende Iraanse dreiging. “De meest belangrijke verandering op het terrein heeft te maken met de Iraanse financiering en intentie”, verklaarde Gallant onlangs. “Iran zoekt naar eender welke manier om de burgers van Israël schade toe te brengen”. De ironie is dat het politiek conflict sinds maart tussen Netanyahu en Gallant, misschien wel de grootste politieke crisis in de geschiedenis van de Israëlische staat heeft aangewakkerd. De crisis duurt voort.  

Toch werpen beide heren zich nu op als de steunpilaren van de Israëlische veiligheid tegen een vermeende Iraanse dreiging. Maar waarom zouden de twee het ergens over eens zijn? En waarom specifiek over Iran? En waarom nu? Zowel Netanyahu als Gallant hebben er baat bij om de aandacht af te leiden van de redenen achter de aan de gang zijnde opstand in Palestina. 

Door Iran de schuld te geven, kan Netanyahu het vuur van de instabiliteit in het Midden-Oosten aanwakkeren, alle Israëli's achter zijn persoon -hun vermeende verdediger- scharen, en elke verantwoordelijkheid voor de voortdurende mensenrechtenschendingen in Palestina ontwijken.

Wat Gallant betreft, zorgt de schuld geven aan Iran ervoor dat het leger en alle takken van de inlichtingendiensten in een beter daglicht komen te staan. In plaats van gezien te worden als mislukkend in het afstoppen van de ‘homegrown’ Palestijnse strijd, probeert hij een alternatief beeld te schetsen van een heldhaftig leger dat vecht tegen een 'existentiële dreiging' die elders wordt beraamd. Het gaat hier niet om een simpel geval van gebrek aan zelfbewustzijn, maar om een opzettelijke afleiding van het werkelijke probleem: de Israëlische bezetting en apartheid.

Door de jaren heen heeft Israël volgehouden dat de Palestijnen geen politieke actoren zijn die in staat zijn om hun eigen collectieve beslissingen te nemen, en dat sommige externe boemannen -de Arabieren, de Iraniërs, de communisten, de islamisten, enzovoort ...- schuld hebben. Maar Tel Aviv heeft het mis. Als Israël de redenen achter het groeiend Palestijns verzet in al zijn vormen wil begrijpen, moet het kijken naar de verwoeste vluchtelingenkampen van Jenin, Balata en Nur Shams - niet naar Teheran.

Dit vertaalde artikel verscheen eerder op Counterpunch.